سلطنت و فراموشی ترور رهبر کورد

د. پژواک کوکبیان

هدف اصلی اصلاحات ارضی شاه، جلوگیری از ظهور سمکوی دیگر بود.
پس از آغاز اصلاحات ارضی، مالکان سنندج و دیواندره محمد حسین آصف وزیری را به رهبری خود برای ابراز مخالفت با اصلاحات برگزیدند. که در حقیقت مخالفت بزرگان منطقەای کوردستان با مصادره اجباری اراضی و ثروت نه تنها خود بلکه تجزیه زمینهای سرزمین کوردستان به واحدهای کوچک تر و در نهایت اتلاف آنها بوده است. آصف در زمان ورود شاه برای اعطای اسناد مالکیت به زارعان نه تنها به مخالفت با اصلاحات ارضی پرداخت، بلکه موجودیت و مشروعیت نهاد سلطنت را بی اعتبار کرد. او در پاسخ به سؤال محمدرضا شاه که پرسیده بود میانه ات با اجرای اصلاحات ارضی چگونه است؟
گفته بود که چگونە می‌شود سلطنت موروثی باشد اما مِلک (مالکیت) موروثی نباشد. وی به تهران دعوت شد و در چای وی زهر ریخته شد و ترور شد.

در بیشتر مناطق از جمله ارومیه و کرمانج کوردستان، مالک زمین هم مالک بود هم رئیس ایل و خاندان، لذا دارای نیروی نظامی بود، با اجبار اصلاحات ارضی زمین و اسلحه از دست بزرگان کوردستان گرفته شد، لازم به توجه است که اراضی مکانیزه سایر مناطق ایران (که در دست هزارفامیل نزدیک به شاه بود) ، باغات، بیشەزار و مزارع چای شمال ایران (مصادرەای شمال توسط رضای پدر) جزء برنامه اصلاحات ارضی نبودند.
هدف اصلی اصلاحات ارضی شاه، جلوگیری از ظهور سمکوی بود زیرا که محمدرضا می‌دانست که همچون پدر توانایی مواجهه فیزیکی و جنگ میدانی با بزرگان و رهبران کوردستان را ندارد.
http://ensani.ir/file/download/article/1547892235-9867-77.pdf

Dr. Pejvak Kokabian